Yeminli tercümanlık çevirmen adayı öğrencilerin ve çevirmen olmak isteyenlerin kafasını karıştıran durumlardan biridir. Çünkü konuyla ilgili farklı söylentiler ortaya atılabilmektedir. ‘’Yeminli tercümanlık nedir, yeminli tercüman nasıl olunur ve sorumlulukları nelerdir?’’ sorularının cevaplarına net olarak ulaşmak zor olabiliyor. Bu nedenle yeminli tercümanlığa dair bilgi ve ayrıntılara göz atalım.
Yeminli Tercümanlık Nedir?
Tercümanlık bölümünden mezun olduktan sonra “yeminli tercüman” vasfını alabilen kişidir. Yeminli tercüman olan kişi yaptığı çevirilerin altına imzasını atabilmekte ve noter onaylı çeviri işlemini gerçekleştirebilmektedir. Yeminli tercümanın bağlı olduğu bir çeviri ofisi olur ve noter onayı gereken çevirilerinin onayı yemin zaptı aldığı noterlerde yaptırılır. Yeminli tercümanlar tarafından çevirisi yapılan belgeler resmi statüdedir ve güvenilir olarak kabul edilir.
Nasıl Yeminli Tercüman Olunur?
“Yeminli tercüman” vasfı noter huzurunda yemin ettikten sonra noterlikler tarafından Mütercim-Tercümanlık ve Dil Edebiyat bölümlerinden mezun kişilere verilmektedir. Yeminli tercüman olmak için Mütercim-Tercümanlık ve Dil Edebiyat mezunu olunması şart koşulsa da şartlar bununla sınırlı değildir. Yemin zaptı alabilmek için tercümanın ya Türkiye vatandaşı olması gerekir, ya Türk kökenli ülke vatandaşı olup “Türk Soylu Yabancıların Türkiye'de Meslek ve Sanatlarını Serbestçe Yapabilmelerine, Kamu, Özel Kuruluş ya da İşyerlerinde Çalıştırılabilmelerine İlişkin Kanunun” 3’üncü maddesi gereğince Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca verilen çalışma iznine sahip olması gerekir ya da 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun “Çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybeden kişilere tanınan haklar” başlığını taşıyan 28 inci maddesi uyarınca, çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybeden kişilerden olması gerekir. Bu kişiler maddede sayılan ayrık durumlar dışında Türk vatandaşlarına tanınan haklardan aynen yararlandıkları için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından izin almaksızın noterliklerden yemin zaptı alma hakkına sahiptirler (Noterler Birliği Birleştirilmiş 23 sayılı Genelge). Genelge uyarınca belirlenen şartı sağlayan tercümanlar noterliklere iki adet fotoğraf, güncel adli sicil belgesi, diploma ve transkriptin aslı ve fotokopisi ve kimlik fotokopisi ile başvuruda bulunabilmektedirler. Gerekli evraklar başvurduğunuz notere göre farklılık gösterebilmektedir.
Ayrıca birçok noter yaşadığı olumsuzluklar nedeni ile şartlar sağlansa dahi yemin zaptlarını tercümanlara sadece bir çeviri ofisi çatısı altında çalışmaları durumunda verdiklerini de belirtmek isteriz.
Yeminli Tercümanın Sorumlulukları Nelerdir?
Yeminli tercüman, yemin zaptı alırken bildiğini kanıtladığı dillerden tercihen sözlü veya yazılı olarak çeviriler yapar. Çeviri yaptığı alanların terminolojilerine hâkim olup doğru ve akıcı bir çeviri yapmakla yükümlüdür. Aksi takdirde hukuki sorunlarla karşılaşılabilmektedir. Yeminli tercümanların çeviri belgelerini sözünü verdikleri vakitte teslim etmeleri çok önemlidir. Çeviri görevini imza ve kaşesiyle birlikte teslim eden çevirmen kişisel bilgileri güvende tutmalıdır.
Yeminli Tercümanlar Nerelerde Çalışır?
Yeminli tercümanlar en çok çeviri ofislerinde çalışmaktadırlar. Fakat günümüzde teknolojinin sağladığı faydalar sayesinde yeminli tercümanlar serbest çevirmen sıfatıyla uzaktan da çalışmalarını sürdürebilmektedirler. Bunun sonucu olarak birden fazla çeviri ofisiyle çalışabilir veya başka alanlarda da varlıklarını gösterebilirler.